อัตราการเต้นของหัวใจ 

โดยปกติแล้ว หัวใจของคนเรามีอัตราการเต้นประมาณ 60 – 100 ครั้ง/นาที สำหรับผู้ใหญ่ 70 – 100 ครั้ง/นาที สำหรับเด็กอายุ 6-15 ปี 

ถ้าหัวใจของคุณมีอัตราการเต้นของหัวใจมากกว่าหรือน้อยกว่าค่าปกติข้างบน ถือว่าเกิดสภาวะหัวใจเต้นผิดปกติ แต่ก็จะขึ้นอยู่กับองค์ประกอบต่างๆ ด้วย

สภาวะหัวใจเต้นเร็วผิดปกติ คืออะไร? 

สภาวะหัวใจเต้นเร็วผิดปกติ เป็นโรคที่เกี่ยวกับหลอดเลือดและหัวใจ (ไม่ใช่โรคติดต่อ) สภาวะหัวใจเต้นเร็วผิดปกติ เกิดจากการเต้นของหัวใจไม่เป็นไปในจังหวะเดียวกัน (หัวใจเต้นไม่สม่ำเสมอ) ไม่ว่าจะเป็นการที่หัวใจเต้นเร็วไป หรือ หัวใจเต้นช้าไป ก็ถือว่าอาการดังกล่าวคือสภาวะหัวใจเต้นเร็วผิดปกติทั้งสิ้น

สภาวะหัวใจเต้นผิดปกติ เกิดได้ทั้งหัวใจห้องบนและห้องล่างมีทั้งในแบบที่ไม่เป็นอันตรายต่อร่างกาย และเป็นอันตราย เช่น อาการหัวใจห้องล่างเต้นเร็วรัว (Ventricular Tachycardia) อาการหัวใจเต้นผิดปกติประเภทนี้ หากผู้ป่วยไม่ได้รับการรักษาทันที อาจจะเป็นส่งผลอันตรายต่อชีวิตของผู้ป่วยได้ และ สภาวะหัวใจห้องบนสั่นพลิ้ว (Atrial Fibrillation) นั้นเป็นภาวะหัวใจเต้นผิดปกติที่พบบ่อยที่สุด สภาวะนี้อาจจะไม่ส่งผลเสียถึงชีวิต แต่ก็จำเป็นต้องได้รับการรักษา เนื่องจากสภาวะนี้ส่งผลต่อ สภาวะหัวใจล้มเหลว และ หลอดเลือดสมองอุดตันนั่นเอง

สาเหตุของหัวใจเต้นเร็วผิดปกติ 

สาเหตุที่ทำให้หัวใจเต้นผิดปกติมีความแตกต่างกันไปในผู้ป่วยแต่ละราย โดยการที่หัวใจจะเต้นเร็วหรือช้าลงขึ้นกับพฤติกรรมในการดำเนินชีวิต ประวัติสุขภาพ และปัจจัยแวดล้อมของผู้ป่วยแต่ละราย โดยสาเหตุสำคัญที่ทำให้เกิดภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะ ได้แก่
         
- ความผิดปกติแต่กำเนิดหรือความผิดปกติของโครงสร้างหัวใจ เช่น กล้ามเนื้อหัวใจผิดปกติแต่กำเนิด ลิ้นหัวใจรั่ว ผนังหัวใจหนาผิดปกติ หลอดเลือดหัวใจตีบ
         
- ความผิดปกติของร่างกายที่มีผลต่อการทำงานของหัวใจ เช่น ความดันโลหิตสูง ไขมันในเลือดสูง เบาหวาน ภาวะไทรอยด์เป็นพิษ อิเล็กโทรไลต์ในร่างกายผิดปกติ
         
- ยาและสารบางชนิด เช่น ยาที่มีส่วนประกอบของแอมเฟตามีน   คาเฟอีนที่อยู่ในชา กาแฟ หรือน้ำอัดลม
         
- ความเครียดและความวิตกกังวล


หัวใจเต้นผิดปกติมีอาการอย่างไร? 

1. ถ้าผู้ป่วยมีหัวใจเต้นช้าผิดปกติ จะมีอาการเด่นที่สำคัญคือ

1.1 ร่างกายได้รับเลือดไม่เพียงพอกับความต้องการของร่างกาย ก็จะมีอาการเหนื่อยง่ายเวลาออกแรง ถ้าเป็นมากขึ้นก็จะมีอาการเหนื่อยแม้ในขณะพัก

1.2 ถ้าเต้นช้าขั้นรุนแรงจะมีอาการหน้ามืด หมดสติหรือเสียชีวิตจากหัวใจหยุดเต้น 

2. ในรายที่หัวใจเต้นเร็วผิดปกติ

2.1 มีอาการใจสั่น

2.2 หัวใจเต้นเร็วและแรง

2.3 เหนื่อยในผู้ป่วยสูงอายุหรือมีโรคหัวใจอ่อนกำลังอยู่เดิม

2.4 อาจทำให้เกิดความดันโลหิตต่ำหัวใจล้มเหลว หมดสติ หรือเสียชีวิตได้
          
ในกรณีที่เกิดความผิดปกติของการเต้นของหัวใจ ไม่ว่าจะเป็นหัวใจเต้นเร็วเกินไป เต้นช้าเกินไป มีจังหวะหัวใจที่ขาดหายไปหรือแทรกมาก่อนจังหวะปกติ เหล่านี้ล้วนจัดเป็นหัวใจเต้นผิดปกติทั้งสิ้น โดยภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะนี้ บางชนิดอาจไม่เป็นอันตราย แต่บางชนิดหากไม่ได้รับการตรวจอาจเป็นอันตรายถึงแก่ชีวิตก็ได้ เพราะฉะนั้นหากมีอาการผิดปกติ เช่น

- วิงเวียน
- หน้ามืด
- ตาลาย
- ใจสั่นบริเวณหน้าอก
- หายใจขัด
- เจ็บแน่นบริเวณหน้าอก
- เป็นลมหมดสติ

ควรรีบมาพบแพทย์ทันที


สภาวะหัวใจเต้นผิดปกตินั้นวินิจฉัยค่อนข้างยาก เพราะผู้ป่วยมักไม่มีอาการหัวใจเต้นเร็วผิดปกติในขณะที่กำลังตรวจร่างกายอยู่ และนอกจากนี้สภาวะหัวใจเต้นผิดปกติ ยังสามารถเกิดได้ในกรณีที่คุณมีสภาวะโรคอื่นๆด้วย เช่น

- ลิ้นหัวใจผิดปกติ 
- กล้ามเนื้อหัวใจผิดปกติ
- หลอดเลือดหัวใจตีบตัน
- ความดันโลหิตสูง
- ความผิดปกติอื่นๆ

นอกจากนี้ สภาวะหัวใจเต้นเร็วผิดปกตินั้นยังมีสาเหตุมาจากอาหารและเครื่องดื่มบางชนิด เช่น

- การดื่มชา กาแฟ หรือเครื่องดื่มที่มีส่วนผสมของคาเฟอีน
- การดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์, ช็อคโกแลตบางชนิด
- การสูบบุหรี่ หรือยาสูบ
- การใช้ยารักษาโรคบางชนิด เช่น ยาขยายหลอดลม เป็นต้น 
- เกิดความแปรปรวนในระบบประสาทอัตโนมัติ เช่น ความเครียด วิตกกังวล สิ่งต่างๆเหล่านี้ล้วนทำให้เกิดสภาวะหัวใจเต้นเร็วได้ทั้งสิ้น 

สภาวะหัวใจเต้นเร็วผิดปกติ รักษาได้ทางใดบ้าง

สภาวะหัวใจเต้นเร็วผิดปกตินั้นมีวิธีการรักษาหลายวิธี ซึ่งการรักษาในแต่ละครั้งนั้นแพทย์จะพิจารณาตามสาเหตุ อาการ ตำแหน่งและความรุนแรงของโรค ซึ่งวิธีการรักษาสภาวะหัวใจเต้นเร็วผิดปกตินั้น มีวิธีดังนี้

1.การใช้ยา 

การใช้ยาควบคุมจังหวะการเต้นของหัวใจ เนื่องจากสภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะนั้นมีการตอบสนองที่ดีต่อยาควบคุมจังวะของหัวใจ แม้ว่า ยาควบคุมจังหวะการเต้นของหัวใจนั้น จะไม่ช่วยให้หายขาดจากสภาวะหัวใจเต้นเร็วผิดปกติ แต่ก็ช่วยลดความถี่และความรุนแรงของอาการที่เกิดได้ 

2.การใช้ไฟฟ้ากระตุกเพื่อปรับการเต้นของหัวใจ (Cardioversion) 

สภาวะหัวใจเต้นเร็วผิดปกติในบางประเภทแพทย์จะใช้ไฟฟ้ากระตุกเพื่อปรับจังหวะการเต้นของหัวใจใหม่ ซึ่งการรักษาประเภทนี้ คือการใช้กระแสไฟฟ้าจากเครื่องส่งภายนอกร่างกาย ซึ่งมีลักษณะเป็นแผ่นแปะบริเวณหน้าอกของผู้ป่วยและจ่ายกระแสไฟฟ้าเพื่อปรับจังหวะการเต้นของหัวใจนั่นเองค่ะ 

3.การใช้สายสวนเพื่อจี้กล้ามเนื้อหัวใจที่นำไฟฟ้าผิดปกติ (Ablation Therapy) 

การรักษารูปแบบนี้จะเกิดขึ้นเมื่อแพทย์สามารถวินิจฉัยถึงสาเหตุและตำแหน่งที่ก่อให้เกิดความผิดปกติได้แล้ว ซึ่งการรักษารูปแบบนี้ จะเป็นการรักษาโดยการที่แพทย์จะปล่อยคลื่นวิทยุความถี่สูงจุดเล็กๆเพื่อทำลายเนื้อเยื่อหัวใจที่เป็นสาเหตุของอาการหัวใจเต้นผิดจังหวะ ซึ่งการรักษาประเภทนี้เป็นการรักษาที่ต้นเหตุและสามารถทำให้โรคหัวใจเต้นผิดจังหวะบางประเภทหายขาดได้ แต่มีข้อแม้ว่า ต้องกระทำโดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านกระแสไฟฟ้าในหัวใจ (Electrophysiologist) เท่านั้น 

4. การฝังเครื่องกระตุ้นหัวใจ (Pacemaker) 

การรักษาอาการหัวใจเต้นผิดปกติ ด้วยการฝังเครื่องกระตุ้นหัวใจนั้น คือ การที่แพทย์จะทำการฝังเครื่องมือเล็กๆไว้ใต้ผิวหนังบริเวณกระดูกไหปลาร้า และสอดสายนำไฟฟ้าไปยังหัวใจ เครื่องจะทำการตรวจจับจังหวะการเต้นของหัวใจ สายนำไฟฟ้าจะเป็นตัวควบคุม และกระตุ้นให้หัวใจเต้นตามอัตราที่กำหนด 

5. การฝังเครื่องกระตุกไฟฟ้าหัวใจ (Implantable Cardioverter-Defibrillator) 

วิธีการฝังจะคล้ายๆกับการรักษาด้วยการฝังเครื่องกระตุ้นหัวใจ เพียงแต่ เครื่องกระตุกไฟฟ้าหัวใจนั้นจะเป็นวิธีการรักษากับผู้ป่วยที่มีอาการหัวใจห้องล่างเต้นผิดปกติ (Ventricular Fibrillation) ที่ทำให้เกิดอันตรายแก่ชีวิตได้

เครื่องกระตุกไฟฟ้าหัวใจนี้ จะสามารถทำงานได้ทั้งกรณีที่หัวใจเต้นช้าและเต้นเร็ว กล่าวคือ เมื่อหัวใจเต้นช้าผิดปกติ เครื่องมือจะทำการกระตุ้นหัวใจเช่นเดียวกับเครื่องกระตุ้นหัวใจ (Pacemaker) และในกรณีที่หัวใจเต้นเร็วขนาดที่ก่อให้เกิดอันตรายต่อร่างกาย เครื่องไฟฟ้าจะปล่อยพลังงานไฟฟ้าในระดับที่เหมาะสม เพื่อกระตุกหัวใจให้กลับมาเต้นในระดับปกติ

อย่างที่บอกไว้ว่า โรคหัวใจเต้นเร็วผิดปกตินั้นไม่ใช่โรคทางพันธุกรรม ไม่ว่าคุณจะเป็นเด็กหรืออยู่ในวัยทำงานก็สามารถเกิดสภาวะหัวใจเต้นเร็วได้ ดังนั้นการดูแลสุขภาพของตัวเองให้ดีนั้นเป็นเรื่องที่สำคัญอย่างยิ่ง นอกจากนี้แล้วหัวใจเต้นผิดปกติอาจเกิดจากโรคแพนิคก็เป็นได้

โรคแพนิค (Panic) 

โรคแพนิค (Panic Disoder) คือ ภาวะตื่นตระหนกต่อสิ่งใดสิ่งหนึ่งโดยไม่มีเหตุผลหรือหาสาเหตุไม่ได้ ซึ่งโรคนี้แตกต่างจากอาการหวาดกลัวหรือกังวลทั่วไป เนื่องจากผู้ป่วยจะเกิดอาการแพนิค (Panic Attacks) หรือหวาดกลัวอย่างรุนแรงทั้งที่ตัวเองไม่ได้เผชิญหน้าหรือตกอยู่ในสถานการณ์อันตราย อาการแพนิคเกิดขึ้นได้ตลอดเวลา ส่งผลให้ผู้ป่วยโรคแพนิครู้สึกกลัวและละอาย เนื่องจากไม่สามารถควบคุมตัวเองหรือดำเนินชีวิตประจำวันได้ตามปกติ

ไม่รู้กลัวอะไร แต่ใจมันหวิว?
อาการหลักของโรคนี้ ได้แก่ อาการตกใจกลัวอย่างรุนแรงหรือที่เรียกว่าอาการแพนิค ที่เกิดขึ้นหลาย ๆ ครั้ง โดยมากจะเกิดขึ้นเองโดยไม่ทราบสาเหตุ และจะมีอาการอยู่สั้นๆประมาณ 5-10นาทีไม่นานเกิน 30 นาที ทำให้ผู้ป่วยกลัวที่จะเกิดอาการซ้ำอีก กังวลกับผลกระทบที่จะเกิดขึ้นจากอาการ หรือกลัวเกิดอาการซ้ำในที่สาธารณะจนหลีกเลี่ยงการออกไปไหนมาไหน จึงมีผลรบกวนกับชีวิตประจำวันในด้านต่าง ๆ

อาการของแพนิคมีได้หลาย ๆ อย่าง ได้แก่

• หัวใจเต้นเร็ว
• หายใจไม่ออก รู้สึกเหมือนขาดอากาศ
• หวาดกลัวอย่างรุนแรงจนร่างกายขยับไม่ได้
• เวียนศีรษะหรือรู้สึกคลื่นไส้
• เหงื่อออกและมือเท้าสั่น
• รู้สึกหอบและเจ็บหน้าอก
• รู้สึกร้อนวูบวาบ หรือหนาวขึ้นมาอย่างกะทันหัน
• เกิดอาการเหน็บคล้ายเข็มทิ่มที่นิ้วมือหรือเท้า
• วิตกกังวลหรือหวาดกลัวว่าจะตาย รวมทั้งรู้สึกว่าไม่สามารถควบคุมสิ่งต่าง ๆ ในชีวิตได้
• กังวลว่าจะมีเหตุการณ์อันตรายเกิดขึ้นในอนาคต
• หวาดกลัวและพยายามหลีกเลี่ยงสถานที่หรือสถานการณ์อันตรายที่ทำให้รู้สึกหวาดกลัวในอดีต

โดยที่จะมีอาการหลาย ๆ อย่างดังกล่าวเกิดขึ้นพร้อม ๆ กัน แต่ไม่จำเป็นต้องมีทุกอาการ


โรคแพนิคเกิดจากอะไร

สาเหตุของโรคแพนิคยากจะระบุได้อย่างชัดเจนเช่นเดียวกับปัญหาสุขภาพจิตอื่น ๆ อย่างไรก็ตาม ปัจจัยที่ทำให้เกิดโรคแพนิคอาจเกิดจากปัจจัยทางกายภาพและปัจจัยทางสุขภาพจิต ซึ่งมีรายละเอียด ดังนี้

• ปัจจัยทางกายภาพ ผู้ป่วยโรคแพนิคอาจได้รับผลกระทบ ซึ่งประกอบด้วยการถ่ายทอดทางพันธุกรรม ความผิดปกติของสมอง และการได้รับสารเคมีต่าง ๆ ดังนี้
  • การถ่ายทอดทางพันธุกรรม ผู้ที่บุคคลในครอบครัวมีประวัติป่วยเป็นโรคแพนิคหรือปัญหาสุขภาพจิตอื่น ๆ โดยบุคคลนั้นมีความสัมพันธ์ทางสายเลือดที่ใกล้ชิดกันมาก ก็เสี่ยงป่วยเป็นโรคแพนิคได้ โดยผู้ป่วยอาจได้รับการถ่ายทอดทางพันธุกรรมจากพ่อหรือแม่ หรือได้รับจากทั้งพ่อและแม่
  • ความผิดปกติของสมอง โดยทั่วไปแล้ว สมองจะมีสารเคมีที่เรียกว่าสารสื่อประสาท หากสารสื่อประสาทภายในสมองไม่สมดุล อาจทำให้เกิดอาการแพนิคได้ ทั้งนี้ โรคแพนิคอาจเกิดจากการทำงานของสมองส่วนที่ทำหน้าที่ควบคุมการตอบสนองแบบสู้หรือหนีของร่างกาย (Fight or Flight) เนื่องจากหัวใจจะเต้นเร็วขึ้นเมื่อเผชิญหน้ากับเหตุการณ์อันตราย
  • การได้รับสารเคมีต่าง ๆ ผู้ที่ใช้สารเสพติด ดื่มเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์หรือเครื่องดื่มที่ผสมคาเฟอีน รวมทั้งผู้ที่สูบบุหรี่ อาจป่วยเป็นโรคแพนิคได้ ทั้งนี้ นักวิจัยบางรายยังสันนิษฐานว่าโรคแพนิคอาจเกี่ยวข้องกับความไวของระดับก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ กล่าวคือ เมื่อสูดอากาศที่มีก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์เข้าไปมาก ก็จะกระตุ้นให้เกิดอาการแพนิคได้ อย่างไรก็ตาม การหายใจให้ถูกวิธีจะช่วยบรรเทาอาการแพนิคให้หายหรือทุเลาลงได้

• ปัจจัยทางสุขภาพจิต เหตุการณ์ร้ายแรงที่เกิดขึ้นในชีวิตส่งผลให้เกิดโรคแพนิคได้ โดยเฉพาะการสูญเสียหรือพลัดพรากจากบุคคลอันเป็นที่รัก ซึ่งเหตุการณ์เหล่านี้เกี่ยวเนื่องกับอาการแพนิค ผู้ป่วยจะรู้สึกหวาดกลัวหรือตื่นตระหนกหลังจากเหตุการณ์ดังกล่าวเกิดขึ้น หรืออาจเกิดอาการดังกล่าวต่อไปเรื่อย ๆ ยาวนานเป็นปี จนนำไปสู่การป่วยเป็นโรคแพนิค นอกจากนี้ ผู้ที่เกิดอาการแพนิคมีแนวโน้มที่จะคิดว่าอาการป่วยเล็ก ๆ น้อย ๆ บางอย่างที่เกิดขึ้นนั้นเกี่ยวเนื่องกับสถานการณ์อันตรายต่าง ๆ เช่น ผู้ที่เกิดอาการใจสั่นจากการดื่มกาแฟ จะคิดว่าอาการใจสั่นนั้นเกิดจากอาการหวาดกลัว 

จะรู้ได้อย่างไรว่าเป็นโรคทางกายจริงๆหรือเป็นแพนิค

เนื่องจากอาการหลาย ๆ อย่างของโรคแพนิคนั้นสามารถเกิดได้จากโรคทางกายอื่น ๆ เช่น

- อาการแน่นหน้าอกจากโรคหัวใจหรือโรคปอด
- อาการใจสั่นหน้ามืดจากภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำ
- เกิดจากผลข้างเคียงของยาบางชนิด รวมทั้งยาเสพติดและคาเฟอีน

ดังนั้นเมื่อเกิดอาการขึ้นเป็นครั้งแรก หรือเมื่อไม่แน่ใจในสาเหตุของอาการ ควรพบแพทย์เพื่อได้รับการตรวจวินิจฉัยให้ถูกต้องก่อนว่าอาการไม่ได้เกิดจากสาเหตุอื่น และถ้าไม่แน่ใจหรืออาการเป็นมากขึ้นเรื่อย ๆ อาจต้องมาพบแพทย์ที่หน่วยฉุกเฉินเพื่อตรวจรักษา  


เป็นแล้วจะรักษาอย่างไร?

การรักษาโรคแพนิคควรอยู่ในความดูแลของแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านจิตเวช โดยที่การรักษาจะใช้การผสมผสานระหว่างการให้ยาเพื่อลดอาการแพนิค และให้ยาเพื่อคุมอาการในกรณีที่มีอาการมาก ร่วมกับการรักษาทางจิตสังคม เช่น

- การทำพฤติกรรมบำบัด
- การผึกการผ่อนคลาย
- การทำจิตบำบัด

นอกจากนี้ผู้ป่วยควรได้รับการตรวจรักษาภาวะทางกายหรือจิตเวชอื่น ๆ ที่อาจจะพบร่วมกับโรคแพนิคได้ เช่น

- โรคหัวใจ
- โรคซึมเศร้า
- โรควิตกกังวลชนิดอื่น ๆ  
- ติดสุราหรือสารเสพติดอื่น ๆ 

เมื่อรักษาด้วยยาคุมอาการ อาจจะมีความจำเป็นต้องรับประทานยาต่อเนื่องหลายเดือนขึ้นอยู่กับอาการและการตอบสนองต่อยา ผู้ป่วยส่วนใหญ่จะสามารถหยุดยาได้ในที่สุดแต่บางส่วนจะมีอาการกลับมาเป็นซ้ำอีกโดยเฉพาะเมื่อมีภาวะเครียดเกิดขึ้น

• การรักษาด้วยยา ผู้ป่วยโรคแพนิคจำเป็นต้องใช้ยาเพื่อรักษาอาการแพนิค โดยยาที่ใช้รักษาอาการดังกล่าวประกอบด้วยยาต้านซึมเศร้า กลุ่มยาเบนโซไดอะซีปีน (Benzodiazepines) และยากันชัก ซึ่งยาแต่ละกลุ่มมีตัวยาที่ใช้รักษาโรคแพนิค ดังนี้
  • ยาต้านซึมเศร้า ยากลุ่มนี้มักใช้รักษาอาการซึมเศร้าและปัญหาสุขภาพจิตอื่น ๆ โดยยาต้านซึมเศร้าที่ใช้รักษาโรคแพนิค ได้แก่ ยาเอสเอสอาร์ไอ ยาเอสเอ็นอาร์ไอ และยาไตรไซลิก ซึ่งมีรายละเอียด ดังนี้
    • ยาเอสเอสอาร์ไอ (Selective Serotonin Reuptake Inhibitors: SSRI) ยานี้จะช่วยเพิ่มระดับสารสื่อประสาทที่มีชื่อว่าเซโรโทนิน (Serotonin) แพทย์มักใช้ยาเอสเอสอาร์ไอรักษาผู้ป่วยโรคแพนิค โดยจะเริ่มให้ยาในปริมาณน้อย และค่อย ๆ เพิ่มปริมาณเมื่อร่างกายของผู้ป่วยปรับตัวได้แล้ว ตัวยาในกลุ่มยาเอสเอสอาร์ไอที่ใช้รักษาโรคแพนิคประกอบด้วยฟลูออกซิทีน (Fluoxetine) พาร็อกซิทีน (Paroxetine) และเซอร์ทราลีน (Sertraline) อย่างไรก็ตาม ยาเอสเอสอาร์ไอก่อให้เกิดผลข้างเคียง เช่น คลื่นไส้ ปวดศีรษะ ตามัว ท้องร่วงหรือท้องผูก แรงขับทางเพศลดลง เบื่ออาหาร หรือนอนไม่หลับ หากอาการป่วยแย่ลงควรรีบพบแพทย์ ทั้งนี้ ผู้ป่วยที่หยุดใช้ยาเองทันทีโดยไม่ปรึกษาแพทย์ อาจเกิดอาการอื่น ๆ ตามมา เช่น เวียนศีรษะ เกิดเหน็บชา คลื่นไส้และอาเจียน วิตกกังวล นอนไม่หลับ และเหงื่อออก
    • ยาเอสเอ็นอาร์ไอ (Serotonin and Norepinephrine Reuptake Inhibitors, SNRIs) ยานี้มักใช้รักษาโรคซึมเศร้าและโรคแพนิค มีชื่อเรียกอีกอย่างว่าเวนลาฟาซีน (Venlafaxine) ผู้ป่วยอาจต้องรอหลายสัปดาห์เพื่อให้ยาออกฤทธิ์ ทั้งนี้ ยาเอสเอ็นอาร์ไอก็ก่อให้เกิดผลข้างเคียง เช่น ปวดศีรษะ คลื่นไส้ หรือนอนหลับยาก ซึ่งอาการดังกล่าวไม่รุนแรงนัก
    • ยาไตรไซลิก (Tricylic Antidepressants) ผู้ป่วยที่อาการไม่ดีขึ้นหลังจากได้รับการรักษาด้วยยาเอสเอสอาร์ไอเป็นเวลา 12 สัปดาห์ จะได้รับยาไตรไซลิกเพื่อรักษาอาการป่วย โดยยานี้จะช่วยปรับระดับนอร์อิพิเนฟริน (Noradrenaline) และเซโรโทนิน ซึ่งเป็นสารสื่อประสาทในสมอง ทำให้อารมณ์และความรู้สึกของผู้ป่วยดีขึ้น ตัวยาในกลุ่มยาไตรไซลิกที่ใช้รักษาโรคแพนิคประกอบด้วยอิมิพรามีน (Imipramine) และโคลมิพรามีน (Clomipramine) ผู้ป่วยจะได้รับผลข้างเคียงจากการใช้ยาไตรไซลิก โดยจะเกิดอาการท้องผูก ปัสสาวะไม่ค่อยออก ตามัว ปากแห้ง น้ำหนักขึ้นหรือลดลง เหงื่อออก เวียนศีรษะ และมีผื่นขึ้นที่ผิวหนัง ซึ่งอาการดังกล่าวจะทุเลาลงหลังจากที่ร่างกายปรับตัวเองให้เข้ากับตัวยาได้แล้วภายใน 7-10 วัน อย่างไรก็ตาม ผู้ป่วยควรพบแพทย์ทันทีหากอาการอันเนื่องมาจากผลข้างเคียงของการใช้ยาไม่ทุเลาลง

• ยากลุ่มเบนโซไดอะซีปีน (Benzodiazepines) ยานี้จัดเป็นยาระงับประสาท ซึ่งช่วยลดอาการแพนิคได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยแพทย์จะใช้รักษาขณะที่ผู้ป่วยเกิดอาการแพนิค ตัวยาที่ใช้รักษาโรคแพนิคประกอบด้วยอัลปราโซแลม (Alprazolam) และโคลนาซีแพม (Clonazepam) อย่างไรก็ตาม ยากลุ่มนี้จะใช้รักษาในระยะสั้นเท่านั้น เนื่องจากผู้ป่วยอาจเกิดอาการเสพติดได้ ทั้งนี้ ผู้ที่ใช้สารเสพติดอื่น ๆ หรือดื่มเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ก็ไม่ควรใช้ยาในกลุ่มเบนโซไดอะซีปีนในการรักษาโรค
• ยากันชัก ยากลุ่มนี้ที่ใช้รักษาโรคแพนิคคือพรีกาบาลิน (Pregabalin) โดยยาจะช่วยบรรเทาอาการวิตกกังวลให้ทุเลาลงได้ ผู้ป่วยที่ใช้ยาพรีกาบาลินอาจรู้สึกง่วง เวียนศีรษะ เจริญอาหารและน้ำหนักตัวเพิ่มขึ้น ตามัว ปวดศีรษะ ปากแห้ง และเกิดอาการบ้านหมุน โดยอาการเหล่านี้เป็นผลข้างเคียงจากการใช้ยา ทั้งนี้ ยาพรีกาบาลินจะทำให้ผู้ป่วยรู้สึกคลื่นไส้และแรงขับทางเพศลดลงได้น้อยกว่ายาเอสเอสอาร์ไอ

ถ้ามีโรคแพนิคจะดูแลตนเองอย่างไร?

- ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ คนไข้อาจไม่กล้าทำ เพราะคิดว่าจะยิ่งทำให้ใจสั่นเวลาเหนื่อย แต่ที่จริงแล้วการออกกำลังกลับทำให้ระบบหัวใจ และปอดทำงานสมดุลขึ้น

- พักผ่อนอย่างเพียงพอและมีสุขลักษณะการนอนที่ดี หากอดนอนโรคจะกำเริบง่าย

- งดใช้คาเฟอีน (ชา กาแฟ ชาเขียว เครื่องดื่มชุกำลัง) สุรา และสารเสพติด เพราะอาจมีฤทธิ์กระตุ้นให้เกิดแพนิค

- การผึกการผ่อนคลายด้วยวิธีเหล่านี้  โดยต้องฝึกอย่างสม่ำเสมอและใช้เวลาอย่างน้อยครั้งละ 15-20 นาที
    - การฝึกหายใจเข้าออกช้า ๆ  
    - การฝึกสมาธิ หรือเดินจงกรม
    - การฝึกจินตนาการเพื่อการผ่อนคลาย โดยอาจใช้ฟังเพลงช่วย
     - การผึกโยคะ ไทเก็ก หรือการออกกำลังที่ประสานร่างกายและจิตใจ
    
- การได้ปรึกษาหรือระบายปัญหากับผู้ที่ตนไว้ใจหรือศรัทธา หรือใช้บริการจากผู้เชี่ยวชาญทางสุขภาพจิต
    
- การจัดการกับความเครียดด้วยวิธีที่เหมาะสม เช่นศึกษาธรรมะ หรือทำงานอดิเรกที่ผ่อนคลาย
    
- ปรึกษาแพทย์ก่อนใช้ยา และแจ้งให้แพทย์ทราบเมื่อมีอาการเกิดขึ้นหลังจากใช้ยา
    
- เวลาเป็นแพนิค อย่าเพิ่งตกใจ อย่าคิดต่อเนื่องไปว่าจะป่วยหนักหรือจะหัวใจวายตาย เพราะจะยิ่งทำให้เครียดและ ยิ่งเป็นมากขึ้น ให้นั่งพักและรออาการสงบไป ซึ่งจะหายไปเองเหมือนครั้งก่อนๆที่เคยเป็น หรือรับประทานยาที่แพทย์ให้ไว้ใช้เวลาที่เกิดอาการแล้วพักสักครู่รอยาออกฤทธิ์ ขอให้มั่นใจว่าไม่เคยมีใครตายจากโรคแพนิค มีแต่คนที่เป็นแล้วคิดมากจนไม่มีความสุข เลยไม่หายและยิ่งเป็นบ่อยๆ